Kiedy ustala się kontakty rodzica z małoletnim dzieckiem ?
Obowiązkowym elementem sprawy o rozwód jest ustalenie czy kontakty pomiędzy rodzicami a małoletnimi dziećmi będą nieograniczone czy będziemy je ustalać jako stałe i regularne, wskazując je konkretnie. Bez ślubu rodzice dobrowolnie mogą również założyć sprawę o ustalenie kontaktów rodzica z małoletnim dzieckiem.
Kontakt nieograniczony- każdy rodzic ma prawo do kontaktu z dzieckiem. Jeśli rodzice nie mieszkają razem przy jednym z nich Sąd ustanowi miejsce pobytu dzieci. Jeśli jednak drugi rodzic ma nieograniczony kontakt ma prawo również zabierać dziecko poza miejsce pobytu i bez obecności drugiego rodzica.
Kontakt stały– rodzic u którego małoletnie dziecko nie ma ustalonego miejsca pobytu może wystąpić o ustalenie z nim stałych kontaktów. Również z takim wnioskiem może wystąpić drugi rodzic u którego dziecko mieszka wobec tego drugiego rodzica. Kontakty można ustalić u mediatora, jeśli jest wspólne porozumienie rodziców lub przez Sąd. Kontakt stały to ustalenie konkretnych dni , weekendów w roku w których rodzic zabiera dzieci z miejsca pobytu lub kontakt odbywa się w ich miejscu pobytu. Ustala się również czy kontakty mają odbywać się w obecności drugiego rodzica. Kontakt raz ustalony przez Sąd można zmienić zakładając sprawę w Sądzie.
Przechodząc to praktycznej strony wyznaczania kontaktów rodzica z dzieckiem postaram się przedstawić plusy i minusy obu rozwiązań:
Kontakt nieograniczony rodzica z dzieckiem:
PLUSY:
- rodzic nie mieszkający z dzieckiem widuje się z nim bez ograniczeń. Jednak po uprzednim dogadaniu terminu z drugim rodzicem na bieżąco.
- kontakty dostosowane są do potrzeb małoletniego dziecka oraz jego planu dnia. Taki plan dnia często z wiekiem dziecka, zmianą szkoły, zmienia się.
- brak obawy, że spóźnienie na kontakt lub częsta zmiana terminów kontaktów mogą doprowadzić do sprawy w Sądzie i kary finansowej dla tego rodzica.
- bieżący kontakt rodzica z dzieckiem na co dzień na żywo oraz przez telefon bez większych ograniczeń.
MINUSY:
- rodzice po rozstaniu muszą być w stałym codziennym kontakcie ze sobą, aby nie bieżąco ustalać kontakty z dzieckiem.
- rodzic nie mieszkający z dzieckiem nie ma gwarancji , że drugi rodzic zawsze obierze od niego telefon lub nie będzie unikać z nim kontaktu. Są to ograniczanie w których może nie zobaczyć swojego dziecka.
- alienacja rodzicielska: rodzic nie widzi swojego dziecka bo jego kontakty nie są zabezpieczone w Sądzie, Policja nie może zareagować a drugi rodzic utrudnia kontakty z dzieckiem.
- rodzic nie mieszkający nie ma kontaktu również na odległość z dzieckiem bo ma ono zablokowany telefon a kontakty nie są zabezpieczone przez Sąd.
- dezorganizacja życia: poprzez częste zmiany kontaktów w ostatniej chwili z dzieckiem przez drugiego rodzica. Nie da się egzekwować dlaczego tak często zmienia on kontakt, ponieważ kontakty nie są stałe i nie są zabezpieczone w Sądzie.
- wyprowadzka: dziecko mieszka z rodzicem, który postanawia się wyprowadzić na drugi koniec Polski. Kontakty rodzica z dzieckiem nie są zabezpieczone przez Sąd a stałe miejsce pobytu jest przy drugim rodzicu. Aby reagować trzeba dopiero zakładać sprawę w Sądzie, przy stałych kontaktach większe możliwości na sprzeciw.
Kontakt stały – uregulowany ugodą u mediatora / wyrokiem Sądu
PLUSY:
- bezpieczne kontakty rodzica z dzieckiem, stałe i zabezpieczone przez Sąd.
- gwarancja , iż jeśli dojdzie do utrudniania kontaktów można kontaktować się Policją powołując się na zabezpieczenie w Sądzie kontaktów.
- dziecko ma ustalony stały rytm w tygodniu , weekendy oraz ważne dla niego dni, wie kiedy spędza czas z rodzicami.
- rodzic może mieć wspólny czas z dzieckiem oraz swoje życie prywatne wszystko jest ustalone terminowo.
- ważne terminy dla dziecka urodziny czy Święta rodzice wiedzą w których dniach widują się z dzieckiem.
- możliwość regulacji kontaktów na odległość telefon lub komunikatory social media. Ważne dla rodzica , który mieszka w dużej odległości od dziecka a taki bieżący kontakt na co dzień z dzieckiem jest dla niego istotny.
- kontakt stały można zmienić sprawą w Sądzie o zmianę kontaktów nic nie jest ustalone na wieczne czasy.
- jeśli kontakt stały nie jest wystarczający dla dziecka rodzice między sobą mogą ustalać i zwiększać kontakty za porozumieniem, co do konkretnych sytuacji i potrzeb dziecka
MINUSY:
- kontakt nie jest swobodny ma ustalony czas rozpoczęcia i zakończenia.
- gwarantem odwiezienia i zawiezienia dziecka do jego miejsca pobytu po kontakcie jest rodzic odbywający kontakt, chyba , że coś innego wynika z porozumienia rodziców.
- częste spóźnienia lub zmiany terminów kontaktów mogą być wykorzystywane na niekorzyść rodzica dokonującego tych zmian.
- kontakty stałe wymagają dobrej organizacji czasu dnia.
Praktyka – brak jednego idealnego rozwiązania.
Każde rozwiązanie niesie za sobą określone korzyści ale również ograniczenia. Nie ma jednego idealnego rozwiązania. Pewnie dlatego, że sytuacja życiowa każdej rodziny jest i inna. Plan dnia małoletniego zmienia się w trakcie życia i jego dorastania . Warto również zapamiętać, że raz ustalone kontakty rodzica z dzieckiem można zmienić zakładając sprawę w Sądzie. Kontakty stałe są ustalane do osiągnięcia pełnoletniości dziecka. Jeśli dziecko jest starsze a w szczególności ma już 13 lat jego zdanie też jest ważne i liczy się. Można pomyśleć wtedy o złożeniu wniosku w sprawie w Sądzie o wysłuchanie małoletniego dziecka lub o dowód z opinii biegłych specjalistów OZSS. W takiej opinii również małoletni będzie miał możliwości wypowiedzi się w zakresie częstotliwości kontaktów z rodzicem to jest ich zwiększeniu lub zmniejszenia.
Adw. Klaudia Gąsior