Zapraszam na cykl poświęcony dziecku i rodzicom. W dzisiejszym wpisie skupie się na władzy rodzicielskiej rodziców nad małoletnim dzieckiem.
Władza rodzicielska to
W prawie polskim nie mamy w ustawie żadnej definicji. Orzecznictwo Sądów polskich wskazuje już na określenia władzy rodzicielskiej.
Zbiór praw i obowiązków dla rodziców względem dziecka potrzebnych celem należytego sprawowania pieczy (opieki) nad osobą i jej majątkiem. Powinna być wykonywana zgodnie z dobrem dziecka i interesem społecznym.
Dla kogo władza rodzicielska ?
Zgodnie z przepisami prawa polskiego dziecko do pełnoletności a zatem ukończenia 18 lat pozostaje pod władzą rodzicielską.
Co to znaczy dobro dziecka ?
Według Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej w art. 72. zatytułowanym – Zasada dobra dziecka, wskazuje on, że
1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.
2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych.
3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka.
4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.Dobro dziecka powinno być nadrzędnym interesem dla dziecka. Dotyczy to wszystkich obszarów życia dziecka: fizycznych, emocjonalnych, społecznym i poznawczych.
Jakie prawa i obowiązki rodziców wobec dziecka należą do władzy rodzicielskiej ?
- Przedstawicielami ustawowymi dziecka są rodzice do ukończenia przez niego 18 lat.
- Rodzice są zobowiązani są d0 troski o fizyczny i duchowny rozwój dziecka. To rodzice mają za zadanie przygotować należycie dziecko do pracy odpowiednio do jego uzdolnień i dla dobra społeczeństwa.
- Istnieję prawo rodziców do wychowania i edukacji zgodnie z ich własnymi przekonaniami religijnymi. W związku z tym to rodzice powinni dostosować wychowania do stopnia dojrzałości dziecka z poszanowaniem wolności jego sumienia i wyznania, przekonań oraz poszanowaniem jego godności i praw.
- Bez względu na to czy rodzice są po rozwodzie czy bez ślubu są zobowiązani do wzajemnego szacunku i wspierania się dla dzieci.
- Godnym uwagi jest fakt , że w Polsce istnieje absolutny zakaz stosowania kar cielesnych wobec dzieci.
- Rodzice dostarczają dla dzieci środki finansowe do utrzymania i wychowania. W prawie polskim nazywamy to obowiązkiem alimentacyjnym.
- Rodzice mogą oczekiwać od dziecka zamieszkujące z nimi pomocy w gospodarstwie domowym, a jeśli dziecko pracuje niewątpliwie mogą oczekiwać przyczyniania się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny. Pracownik młodociany to osoba która ma 15 lat a nie skończyła 18 lat.
- Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice mają prawo do kontaktów z dzieckiem. Bez wątpienia ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej nie wyklucza automatycznie kontaktu rodzica z dzieckiem.
Władza rodzicielska a sprawa w Sądzie o rozwód, separacje lub unieważnienie małżeństwa
W Polsce Sąd wydając orzeczenie w sprawie o rozwód , separacje lub o unieważnienie małżeństwa musi rozstrzygnąć w zakresie władzy rodzicielskiej małoletnich dzieci. Wyjątek to brak jurysdykcji – Sądu w Polsce co może być powiązane z obywatelstwem dzieci. W Polsce są podpisane umowy międzynarodowe , które pozwalają na prowadzenie spraw w Polsce nawet na prawie innego kraju. Dotyczy to państw będących członkiem UE lub spoza UE na przykład Ukraina. Reasumując Sąd wyda zatem wyrok w tych sprawach i jako część wyroku zdecyduje o powierzeniu władzy rodzicielskiej rodzicom dzieci, zgodnie z dobrem tych dzieci.
Ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej wiąże się zawsze ze sprawą w Sądzie i wyrokiem Sądu. Dlatego prawo polskie ściśle określa przebieg takich procesów. Będę o tym pisać w kolejnych wpisach w cyklu o rodzicach i dzieciach. Bądźcie czujni jeśli jest to dla was temat ważny i interesujący.
adw. Klaudia Gąsior
Instagram – @rozwodowamapa